Chrzest Polski

Jak doszło do chrztu Polski? Jaki był jego przebieg? Jakie były przyczyny i skutki tego doniosłego aktu? Aby się tego dowiedzieć, przeczytaj zamieszczone informacje i obejrzyj krótkie filmy.

Po zapoznaniu się z materiałami, narysuj, jak wyobrażasz sobie chrzest przyjęty przez Mieszka I i jego poddanych. Zrób zdjęcie lub scan swojej pracy i prześlij do 30 kwietnia na adres barbaraszewczyk@interia.pl . Na autorów najpiękniejszych prac czekają nagrody!

Co wiemy dziś o wydarzeniach sprzed ponad 1000 lat?

Roczniki polskie pod rokiem 966 zanotowały: „Mieszko książę Polski został ochrzczony”. W tak lakoniczny sposób zapisano najbardziej przełomowy moment w historii Polski. Chociaż okoliczności przyjęcia chrztu przez księcia Polan i jego poddanych giną w pomroce dziejów, to nie ulega wątpliwości, że akt ten zmienił diametralnie sposób życia wszystkich mieszkańców państwa Polan, a przed samym krajem i jego mieszkańcami otworzyły się zupełnie nowe i nieznane wcześniej możliwości.

Nie zachował się ani w archiwach watykańskich, ani w archiwach polskich żaden dokument dotyczący chrztu Polski. Nie ma żadnej ówczesnej relacji na ten temat. Nie informuje o chrzcie Polski żadna ówczesna kronika. Wszystko też wskazuje na to, że nigdy takich źródeł nie odkryjemy. Wprawdzie o chrzcie Polski wspominają późniejsze kroniki – biskupa merseburskiego Thietmara (XI wiek) oraz Galla Anonima ( XII wiek), ale ich przekazy są odległe od rzeczywistości. Żadna z tych kronik nie przekazała nam daty przyjęcia chrztu przez Mieszka I. Daty tej nie podają też żadne współczesne wydarzeniu źródła. Dopiero znacznie późniejsze przekazy informują o dacie chrztu, a spośród nich jedynie dwa źródła zasługują na uwagę: „Rocznik kapitulny krakowski” oraz „Rocznik dawny” – które wskazują rok 966.

Zapewne nigdy nie dowiemy się, gdzie dokładnie odbył się chrzest Polski. Historycy podają jedynie hipotetyczne miejsca. Wskazują na Ratyzbonę, Kolonię, Czechy, Poznań, Gniezno i Ostrów Lednicki, gdzie odkryto baptysterium datowane na II połowę X w. Można jednak podać najbardziej prawdopodobną datę tego wydarzenia: 14 kwietnia 966 r. Zgodnie ze średniowiecznym zwyczajem, ceremonia odbywała się bowiem w Wielką Sobotę. Przypuszcza się, że razem z księciem został ochrzczony cały jego dwór. Nie wiadomo, jak wyglądał sam rytuał chrztu, ale przyjmuje się, że Mieszko i jego dwór nie byli polewani wodą jedynie po głowie, ale zanurzali się cali w specjalnym basenie chrzcielnym.

Przyjęcie przez księcia Mieszka I chrztu było świadomym wyborem chrześcijaństwa dla całego państwa. Kronikarz Gall Anonim, twierdzi, że do przyjęcia chrztu namówiła Mieszka Dobrawa, księżniczka czeska, którą pierwszy historyczny władca Polski pojął za żonę. Dwa lata później do Polski z Rzymu przybył pierwszy biskup —Jordan, a na jego siedzibę wybrano Poznań.

Obejrzyj bardzo ciekawy film realizowany przez Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie. Dyrektor muzeum dr Michał Bogacki oprowadzając po muzeum, w interesujący sposób opowiada o powodach, miejscu i stanie badań Chrztu Polski za Mieszka I.

Najmłodszym dzieciom proponuję obejrzenie krótkich filmów

Historia Polski wg dzieci - odc. 1. Mieszko I

Początki państwa polskiego według księcia Mieszka. Książę Mieszko opowiada o początkach państwa. Chcecie wiedzieć jak to było? Posłuchajcie!

Rodzinna ścieżka zwiedzania cz. 5 - Chrzest Mieszka I

Jakie były skutki przyjęcia chrztu dla państwa Mieszka I?

• Chrzest i powstanie niezależnego biskupstwa zrównały Polskę z chrześcijańskimi krajami Europy i związały z zachodnim kręgiem kultury chrześcijańskiej.
• Mieszko I stał się równy innym władcom chrześcijańskim, umocnił też swoją władzę. Stał się pomazańcem Bożym, Kościół głosił bowiem, że władza księcia pochodzi od Boga i każde wystąpienie przeciwko niej jest grzechem.
• Do Polski zaczęli przybywać duchowni. Powszechna wśród nich znajomość łaciny ułatwiała władcy kontakty międzynarodowe.
• Duchowni ewangelizowali pogańskie dotychczas plemiona zamieszkujące państwo Polan uczyli prawd wiary i zasad chrześcijańskiej moralności. Powstawały wspaniałe budowle sakralne, wznoszono nowe świątynie. Przy katedrach, parafiach i klasztorach zakładano szkoły kształcące kandydatów do stanu duchownego. Ponadto klasztory i kościoły były ośrodkami życia intelektualnego i artystycznego.
• Duchowni znali również tajniki uprawy roli, uczyli melioracji podmokłych terenów, stosowali nowe narzędzia, których wykorzystanie przyczyniało się do rozwoju gospodarki rolnej.
• Zakonnicy wprowadzili święta kościelne, jednożeństwo i pogrzeby.
• Dzięki tym wszystkim zjawiskom zaczęło konsolidować się społeczeństwo, wśród którego coraz wyraźniej zaznaczała się świadomość narodowości polskiej i zakorzenienia we wspólnocie Kościoła i Europy. Przyjęcie jednej wiary sprzyjało religijnemu scaleniu państwa oraz jego społecznemu umocnieniu.
• Następstwa chrztu Mieszka I odczuwamy do dziś. To dzięki niemu żyjemy w kraju należącym do kultury zachodniej. Chrześcijaństwo pozwoliło Polakom przetrwać bardzo trudne momenty w życiu narodu, choćby czasy zaborów, II wojny światowej, czy trudne lata komunizmu.

Animowana "Historia Polski"

„Całe nasze duchowe bogactwo, nasza narodowa kultura, są owocem przyjęcia chrztu św. przez księcia Mieszka I i naszych praojców. Jako ich spadkobiercy, jako spadkobiercy tej ogromnej duchowej spuścizny, mamy prawo do wielkiej dumy, ale mamy też święty obowiązek obrony chrześcijańskich wartości, z których wyrosła Polska” — tak mówił abp Józef Kowalczyk, prymas Polski, podczas Mszy św., sprawowanej z okazji obchodów 1050-lecia chrztu Polski.

Hymn Jubileuszowego Świętowania 1050 – lecia Chrztu Polski : “Gdzie chrzest, tam nadzieja” - otwórz link.

Barbara Szewczyk