Miasto to w okresie II wojny światowej zostało włączone do Trzeciej Rzeszy. To tutaj niemieccy naziści, w budynkach przedwojennych polskich koszar, wybudowali obozy koncentracyjne Auschwitz i Birkenau, w których zginęło około 1,6 mln osób różnych narodowości. Bezpośrednim powodem utworzenia obozu była powiększająca się liczba aresztowanych masowo Polaków i przepełnienie istniejących więzień. Pierwszy transport Polaków dotarł do KL Auschwitz 14 czerwca 1940 r. z więzienia w Tarnowie. W 1944 r., w szczytowym okresie działania, obóz składał się z trzech części: Auschwitz I, Auschwitz II-Birkenau i Auschwitz III. Wszystkie obozy i podobozy Niemcy odizolowali od świata zewnętrznego i otoczyli ogrodzeniem z drutu kolczastego. Teren administrowany przez komendanta i kontrolowany przez esesmanów z załogi KL Auschwitz przekraczał obszar znajdujący się w obrębie drutów. Zajmował powierzchnię 40 kilometrów kwadratowych. Miejscową ludność, Polaków i Żydów mieszkających w sąsiedztwie tworzonych obozów wysiedlono. Część ich domostw wyburzono a w pozostałych zamieszkali oficerowie i podoficerowie SS z załogi obozowej i ich rodziny. Na terenie przyobozowym władze obozowe zorganizowały zaplecze techniczne obozu, warsztaty, magazyny, biura, a także koszary dla esesmanów. Dziś na terenie byłego obozu istnieje miejsce pamięci i muzeum.
Wycieczkę rozpoczęliśmy od zwiedzania obozu Auschwitz I. Z powagą przeszliśmy przez jego główną bramę z napisem „Arbeit macht frei”. W obozie zwiedzaliśmy bloki, w których przebywali więźniowie; mężczyźni, kobiety i dzieci. W skupieniu oglądaliśmy ich zdjęcia oraz przedmioty, które po nich pozostały. Z uwagą słuchaliśmy opowieści przewodnika o warunkach, w jakich żyli więźniowie i o ich nieludzkim traktowaniu przez nazistowskich oprawców. Trudno nam było uwierzyć, że człowiek może zadać drugiemu człowiekowi tyle bólu i cierpienia. Następnie udaliśmy się do Auschwitz II – Birkenau, gdzie zlokalizowane są baraki więźniarskie, ruiny krematoriów, doły spaleniskowe oraz rampy wyładowcze, na których lekarz SS dokonywał selekcji przywiezionych osób skazując ich na śmierć w komorach gazowych.
Wycieczka ta była najsmutniejszą wycieczką, w jakiej uczestniczyliśmy, niejednemu z nas zakręciła się łza w oku. Uważamy, że każdy Polak przynajmniej raz w życiu powinien odwiedzić Muzeum Auschwitz- Birkenau – symbol terroru i ludobójstwa.
Koło Redakcyjne „KLEKS”